Big Data, Big Deal?

Google, Yahoo! en Facebook verzamelen enorme hoeveelheden data, tientallen petabytes per dag.  Al die informatie komt van u van uw gebruik van internet, email en smartphone. In toenemende mate leven we in een maatschappij die gedreven wordt door informatie.

Deze “Big data” levert ongekende mogelijkheden, uitdagingen maar ook gevaren. Overheid en bedrijven krijgen steeds beter in beeld hoe mensen zich gedragen en wat ze willen. Als u gaat winkelen wordt bijna elke beweging opgenomen op beveiligingscamera’s. U email wordt (automatisch) meegelezen door Google. Uw clickgedrag op Amazon levert belangrijke aanwijzingen over uw lees-interesses. Uit uw bonuskaart destilleert de AH uw koopgedrag en ga zo maar door. We lijken dus in een soort samenleving terecht te komen, waar computers ons tot op het bot analyseren.

Big Data heeft een grote vlucht genomen omdat de kunstmatige intelligentie eindelijk de overspannen beloftes uit de jaren 60 kan waarmaken. We zijn in een tijdvak aangeland waar op het snijvlak van drie ontwikkelingen enorme synergiën aan het ontstaan zijn: 1) de beschikbaarheid van enorme hoeveelheden data, 2) de beschikbaarheid van veel en goedkope computer kracht, 3) betere methoden om data te analyseren.  Kunstmatige intelligentie kan eindelijk producten ontwikkelen die niet alleen indrukwekkend maar ook praktisch zijn. “Siri” op uw iPhone begrijpt uw vragen (in het Engels). De eerste “universal translator” uit Star Trek is een feit  waar een systeem uw gesproken zinnen begrijpt, vervolgens vertaalt en in een andere taal weer uitspreekt. Er zijn talloze voorbeelden van toepassingen die op het punt staan door te breken: zelfrijdende auto’s, intelligente huizen, gezondheidsmonitoring via de smartphone enzovoort.

Deze ontwikkelingen zijn ook voor het bedrijfsleven en de overheid heel belangrijk. Het meest voor de hand liggende voorbeeld is natuurlijk het analyseren van het koopgedrag van klanten. Maar Big Data zal in alle sectoren doordringen. Neem de melkboer die de kwaliteit van zijn melk via sensoren in zijn melkinstallatie kan analyseren en vroegtijdig uierinfecties kan detecteren. Of de jurist die binnen een oogwenk alle relevante jurisprudentie kan vinden.  Ook de belastingdienst kan veel effectiever naar verdachte belastingaanvragen zoeken via slimme algoritmen.

Dit laatste voorbeeld illustreert ook de gevaren van Big Data. Data is soms heel persoonlijk en in de verkeerde handen kan het worden misbruikt. Denk maar aan het recente voorval in Amerika waar de belastingdienst op zoek ging naar frauduleuze belastingopgaven van rijke republikeinen. Niemand wil een brief op de deurmat vinden van hun gezondheidsverzekering die naar aanleiding van uw erfelijk bepaalde eigenschappen de premie wat heeft opgeschroefd. Ook in de politiek is het natuurlijk gevaarlijk als je via onrechtmatig verkregen informatie je tegenstander kan chanteren.

Daartegenover staan weer toepassingen die veel levens kunnen redden. Het is een kwestie van wachten tot de volgende Spaanse griep, SARS of andere dodelijke epidemie uitbreekt. Een “app” die minutieus bijhoudt wie ziek is, waar iemand is geweest, welke medicijnen zijn ingenomen etc. kan op tijd mensen waarschuwen voor infectiegevaar en analyseren welke medicijnen effectief zijn.

Ook maken de voortschrijdende technologische ontwikkelingen het steeds makkelijker om massavernietigingswapens te fabriceren. Het zal me niets verbazen als we over 10 jaar een doe-het-zelf pakket op het internet vinden voor het ontwikkelen van gevaarlijke virussen. Ik vermoed dat onze open samenleving in de toekomst alleen adequaat beschermd kan worden als we toestaan dat veiligheidsdiensten onze data mogen analyseren. Om te voorkomen dat deze gegevens misbruikt worden is het wel heel belangrijk dat eenieder die toegang heeft tot deze gegevens onder streng toezicht komt te staan.

De fundamentele discussie waar we voor staan is hoeveel privacy we wensen op te geven ten gunste van onze veiligheid, onze gezondheid en ons gemak. We kunnen dit vergelijken met de Röntgen-scan op het vliegveld. De beveiligingsbeambte die meekijkt in onze koffer vertegenwoordigt een schending van onze privacy, maar we krijgen er een veiligere vlucht voor terug. Het is een wapenwedloop: vliegveld beveiliging zal steeds meer inbreuk op onze privacy moeten doen omdat vliegtuigbommen steeds vernuftiger worden.  Maar dit hoeft geen probleem te zijn zolang ik maar niet de volgende morgen een foto van de inhoud van mijn koffer op internet terugvind.

De conclusie is dat we onherroepelijk op een samenleving afstevenen waar we zowel de vruchten kunnen plukken van Big Data (een langer, gezonder en veiliger leven) alsook met de nadelen moeten leren leven (een overheid en bedrijfsleven dat ons op de voet volgt en begrijpt).  Big data is een gevaarlijk wapen in de handen van de verkeerde mensen. Het leger kan als analogie dienen: een gevaar voor de democratie in de verkeerde handen, maar tegelijkertijd ook een onontbeerlijk instrument ter bescherming van dezelfde democratie.

Ik vrees dat het onvermijdelijk is dat we aan privacy gaan inleveren. Om een Orwelliaanse wereld te voorkomen moet de toegang tot die data goed worden gereguleerd. Tegelijkertijd biedt Big Data ook ongelooflijke mogelijkheden; van een gezonder en gemakkelijker leven tot een veiligere samenleving.

Peiling Maurice de Hond

Interessante peiling over hoe de gemiddelde Nederlander tegenover de afweging privacy-veiligheid staat.

Amerikaanse veiligheidsdiensten zijn niet te controleren

Heel scherp artikel over hoe lastig het is de Amerikaanse veiligheidsdiensten te controleren. Dit is een heel serieus probleem. Het is heel belangrijk dat er eerst een oplossing gevonden wordt voor het goed controleren van veiligheidsdiensten voordat ze toestemming krijgen om in privacy gevoelige data te spitten. Ik ben heel benieuwd hoe de situatie in Nederland is. 

Big Data kan alleen maar voorspellen

Dit artikel verscheen in de NRC van 2013. Met Big Data kan je alleen voorspellingen doen maar niet de oorzaken achterhalen. Wat een flagrante onzin. Natuurlijk kan je ook op zoek naar dieper liggende oorzaken maar je moet wel die vraag willen stellen. 

Voorbeeld: een bedrijf wil dat je voorspelt in welke producten haar klanten geïnteresseerd zijn. Dat kan heel goed met bijvoorbeeld de data die ze hebben verzameld met de bonuskaart. Maar ze willen ook weten wat de reden is dat op maandag veel spinazie wordt gekocht. Die vraag kan ook met dezelfde data worden onderzocht. Het een sluit het ander niet uit. Maar een ding is zeker, zonder data kan je dit soort vragen nog veel moeilijker beantwoorden. 

Obama's Verdediging van PRISM

Zie hier Obama's reactie op de commotie rond PRISM.

Een paar highlights:
-PRISM redt levens: tenminste 50 aanslagen in de VS en 1 in Duitsland.
-PRISM opereert onder strict juridisch toezicht.
-PRISM houdt de proliferatie van massa vernietigingswapens de gaten.

Vooral dat laatste punt is belangrijk in mijn mening. Als het ook maar een enkele keer fout gaat, dan gaat het ook heel erg fout met massa vernietigingswapens. Probeer je voor te stellen hoe je mening zou veranderen als er een aanslag met een nucleair wapen in Amsterdam heeft plaatsgevonden en vraag je dan af of het niet beter is nu al die mening te veranderen?

---------------

Barack Obama has sought to justify the controversial Prism spying programme insisting it was necessary, targeted and had disrupted at least 50 terrorist plots.

Speaking at a press conference in Germany - one of the most monitored countries under Prism - he acknowledged he had a "healthy scepticism" of surveillance programmes when he first became president.

He said: "One of our highest ideals is civil liberty and privacy. What I have been able to do is examine and scrub how our security services operate."

Obama spoke to students and government officials at the Brandenburg Gate later on Wednesday

Obama said he believed he had struck the right balance between national security and civil liberties explaining the programme only sought information from leads gained elsewhere.

He also emphasised its necessity, insisting it was a completely court-supervised process.

He said: "[Prism] applies very narrowly to leads we have obtained to issues relating to terrorism and proliferation of weapons of mass destruction.

"Based on those leads with court supervison and oversight we can access information.

"We are not rifling through the emails of ordinary emails of German citizens or American citizens or French citizens or anybody else."

LIKE HUFFPOST UK POLITICS ON FACEBOOK | FOLLOW US ON TWITTER

The president insisted the furore around the revelations was a positive thing and he would further declassify more operations related to it.

He said: "We welcome these debates. This is what democracy is about.

"We do have to strike a balance. We do have to be cautious about how our governments operate when it comes to intelligence."

The Prism programme was exposed following the testimony of NSA whistleblower, Edward Snowden, 29, a former CIA technical assistant.

Prism is said to give the NSA and FBI easy access to the systems of nine of the world's top internet companies, including Google, Facebook, Microsoft, Apple, Yahoo and Skype.

Obama trumpeted the effectiveness of the programme claiming it had disrupted "at least 50 threats not just in America but here in Germany."

This has already been called into question by Democratic senator Ron Wyden who argues the thwarted plots were actually stopped using information gleaned from other surveillance methods.

There have been strong calls for a congressional investigation into Prism and related programmes.

German chancellor, Angela Merkel, has been under immense pressure recently to address the issue with Obama.

She said: "I made clear that although we do see the need for gathering information, the topic of proportionality is always an important one and the free democratic order is based on people feeling safe.

"That's why the question of balance and proportionality is something we will continue to discuss and where we have agreed further exchange of information between the German Interior Ministry and the authorities concerned in the United States."

The Prism row crossed the Atlantic after documents emerged suggesting British eavesdropping agency GCHQ had access to the system since at least June 2010.

Afluister Praktijken

Gisteren verscheen een wat verkorte versie van mijn ingezonden brief in het NRC (maandag19 juni 2013). Ik kreeg daar al een eerste interessante reactie op. Ik wil graag die discussie aangaan. Het is belangrijk dat alle aspecten van dit probleem goed belicht worden. 

--- oorspronkelijke tekst artikel

De kranten hebben er de afgelopen tijd bol van gestaan: Amerikaanse veiligheidsdiensten verzamelen onze prive-gegevens in de vorm van telefoongesprekken, email en surfgedrag op internet (en misschien nog wel veel meer). Bovendien gebruikt de MIVD deze gegevens om naar mogelijke terroristen te zoeken. Schande, ons prive leven ligt op straat. Maar zonder nu het onrechtmatig gebruik van prive-gegevens door veiligheidsdiensten goed te praten moeten we ook eens de andere kant van de medaille belichten.

De voortschrijdende technologie leidt niet alleen tot iPads maar ook tot het meer toegankelijk maken van heel gevaarlijk wapentuig. Van atoombommen in rugzakjes tot het ontwikkelen van biologische wapens met de laatste kennis op het gebied van de microbiologie. En wat dacht u van het feit dat je al een “drone” kan aanschaffen voor een paar honderd euro? Een zeer effectief vehikel voor dit soort wapentuig lijkt me.

Een open samenleving als de onze is onmogelijk te beschermen zonder zeer effectieve veiligheidsdiensten. De aanslagen van 9/11 lieten maar weer eens zien dat elk middel, hoe extreem ook, zal worden ingezet door terroristen. Moeten we echt het moment afwachten tot er een “dirty bom” afgaat in een grote stad voordat we weer een stuk privacy opgeven?

De oplossing ligt niet in het frustreren van veiligheidsdiensten in hun zoektocht naar verdachte patronen in (soms persoonlijke) data. De oplossing zit ‘m in het effectief controleren van deze organen door volksvertegenwoordigers zodat deze informatie op geen enkele manier misbruikt kan worden. Mijn data mogen ze in ieder geval hebben.

--- reactie:

Kort door de bocht gaan ligt u wel als ik het artikel lees. Het is toch naïef te denken dat deze lieden corresponderen per gewone mail/telefoon/sms of wat dan ook. Door toedoen van de Amerikanen zijn er inmiddels meer doden gevallen zowel binnen als buiten hun grenzen. Hierbij verbleekt 9\11 behoorlijk snel.
Deze voorvechters van Democratie zijn al een aantal jaren de weg kwijt en helaas worden de democratische beginselen in Nederland zo mogelijk nog erger met voeten getreden. Wat mij beangstigd is dat terrorisme het toverwoord is om maar wat aan te rommelen. Als de volksvertegenwoordigers het heft uit handen geven is het einde zoek en dan wordt het pas echt gevaarlijk leert de geschiedenis.

--- antwoord:

Dank voor uw reactie. Ik ben het voor een groot deel met u eens (behalve de eerste zin :-)  ). Ik ben en was tegen de inval in Irak, tegen drone aanvallen in Jemen, tegen het leveren van wapens aan Syrie, kortom tegen een heleboel aspecten van de imperialistische buitenlandse politiek van zowel Amerika als ook van Nederland. Sterker, ik vermoed dat een goed deel van de ellende waarin we nu verkeren te wijten is aan deze buitenlandse politiek over de laatste paar honderd jaar. Maar dat zijn politieke beslissingen die enigszins los staan van of er wel of niet naar data mag worden gekeken om *binnenlandse* aanslagen te voorkomen. 

Ik vergelijk het met het volgende. Overal hangen CCTV camera's, in winkelcentra, op bus en trein stations etc. Er zitten ergens mensen mee te gluren naar wat we allemaal aan het doen zijn. Deze informatie kan misbruikt worden als ik eens iets doe waar ik later misschien spijt van kan hebben (maar wat niet illegaal is). Maar dezelfde camera's zorgen er ook voor dat als er ergens geweld wordt gebruikt de politie snel kan ingrijpen en de daders kunnen worden opgepakt. We willen het eerste voorkomen maar niet door alle camera's weg te halen.

Nog een analogie. Als je op het vliegtuig stapt moet je eerst door security. Daar wordt je bagage gescand en kijkt iemand mee met wat je allemaal zo al hebt meegenomen. Dat is ook een privacy schending, maar het resultaat is dat je veilig kan vliegen. Niemand klaagt omdat het heel duidelijk is wat het oplevert. Er was ooit een discussie over een scanner die door je kleren heen zou kijken. Als er iemand in een hokje ergens zit te kijken kan mij dat helemaal niets schelen (als het ook daadwerkelijk wat oplevert natuurlijk). Als ik een foto op het internet vind van mijn digitaal ontklede lijf dan vind ik dat wel erg. Maar we kunnen het tweede voorkomen ten gunste van een veiliger vlucht.

Ik ben van mening dat veiligheidsdiensten als enige binnenlandse aanslagen kunnen voorkomen door verdachte individuen op te sporen en te volgen. De politie is daar niet toe in staat. Bovendien zie ik dat er meer mogelijkheden komen om vrij gemakkelijk op zeer grote schaal schade aan te richten. En dat wordt in de toekomst alleen maar erger. Misschien dat er over 20 jaar een "doe het zelf" pakket op het internet verschijnt voor het maken van je eigen dodelijke virus. En net als de westerse wereld in staat was twee atoombommen op grote steden te gooien een honderd duizenden onschuldige mensen te doden met het excuus dat het toch oorlog was, zo zullen er ook mensen blijven die niet zullen schromen om hetzelfde te doen in de westerse wereld als ze kans krijgen.

In een open maatschappij als de onze is het onmogelijk om je te beschermen als er niet heel goede veiligheidsdiensten zijn die in onze data mogen graven. Net als bij de CCTV camera's kleven daar gevaren aan. Er moet heel goed toezicht komen dat die data niet wordt misbruikt. Maar het niet doen is volgens mij allang geen optie meer.